04 MAJ

Informacja dodatkowa

Informacja dodatkowa to nie „dodatek” do sprawozdania finansowego, lecz jego integralna część. Sporządzają ją zarówno jednostki, których sprawozdania finansowe podlegają obowiązkowemu badaniu przez biegłych rewidentów, jak i te które nie są do tego zobowiązane, w tym organizacje pozarządowe takie jak fundacje czy stowarzyszenia. Zgodnie z art. 45 ustawy o rachunkowości, w sprawozdaniu finansowym powinien się znaleźć minimum: bilans, rachunek zysków i strat oraz właśnie informacja dodatkowa. Poza tymi elementami istnieją również inne dodatkowe, którymi są: rachunek przepływów pieniężnych i zestawienie zmian w kapitale własnym, ale nie każda jednostka musi je sporządzać.

Zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości i dołączonymi do niej załącznikami, każda informacja dodatkowa powinna zawierać podstawowe informacje o jednostce, której sprawozdanie finansowe dotyczy. Przedstawia się również nieujęte w bilansie, rachunku zysków i strat ewentualnie też w rachunku przepływów pieniężnych i zmian w kapitale własnym, dane oraz wyjaśnienia niezbędne do tego aby sprawozdanie jako całość przedstawiało rzetelnie i jasno sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy podmiotu gospodarczego.

Elementy informacji dodatkowej według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości

Spółki prawa handlowego czyli przede wszystkimi spółki akcyjne oraz spółki z o. o. sporządzają sprawozdanie finansowe według załącznika nr 1 do ustawy rachunkowości, który dzieli informację dodatkową na dwie części:

  • wprowadzenie do sprawozdania finansowego,

  • dodatkowe informacje i objaśnienia.

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego

Pierwsza z nich, czyli wprowadzenie do sprawozdania finansowego poprzedza prezentację wszystkich pozostałych jego elementów. Jest więc pierwszym składnikiem sprawozdania finansowego. Ma za zadanie przygotować odbiorcę do czytania dalszych części sprawozdania, gdyż w sposób uporządkowany przedstawia jednostkę i przyjęte przez nią zasady polityki rachunkowości. Jest więc bardzo ważnym elementem sprawozdania, który ułatwia analizę zaprezentowanych danych liczbowych wykazanych w bilansie i rachunku zysków i strat. We wprowadzeniu powinna się też znaleźć deklaracja kierownictwa jednostki o zdolności bądź nie do kontynuowania przez nią działalności w przyszłości. Jeśli występują poważne wątpliwości, co do tego, czy jednostka może kontynuować działalność, to należy to we wprowadzeniu zawrzeć. Forma prezentacji danych we wprowadzeniu nie jest w ustawie o rachunkowości unormowana. Dane mogą być podane w dowolnej formie. Najważniejsze jednak by zawierała informacje zgodne z załącznikiem nr 1, który obejmuje w szczególności takie informacje jak:

  1. firmę, siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres, podstawowy przedmiot działalności jednostki oraz numer we właściwym rejestrze sądowym albo ewidencji;

  1. wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest ograniczony;

  1. wskazanie okresu objętego sprawozdaniem finansowym;

  1. wskazanie, że sprawozdanie finansowe zawiera dane łączne, jeżeli w skład jednostki wchodzą wewnętrzne jednostki organizacyjne sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe;

  1. wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności;

  1. w przypadku sprawozdania finansowego sporządzonego za okres, w ciągu którego nastąpiło połączenie, wskazanie, że jest to sprawozdanie finansowe sporządzone po połączeniu spółek, oraz wskazanie zastosowanej metody rozliczenia połączenia (nabycia, łączenia udziałów);

  1. omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji), ustalenia wyniku finansowego oraz sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru.

Dwa pierwsze wymieniowe punkty mają charakter informacyjny. Mają one na celu przedstawić dane identyfikujące jednostkę i wskazać zakresu czasowy jej działalności. Punkt trzeci odnosi się do określenia którego okresu dotyczy sprawozdanie. Jeśli w skład jednostki nie wchodzą żadne inne podmioty, które by sporządzały sprawozdania finansowe, to jednostka taka może pominąć punkt czwarty. Punkt piąty odnosi się do tego, o czym już wcześnie było wspomniane czyli do stwierdzenia, czy jednostka będzie kontynuować działalność w przyszłości czy nie. Obowiązek tego stwierdzenia narzuca art. 5 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Określenie tego ma znaczenie m. in. przy wycenie aktywów bilansu. Jeśli jednostka nie zamierza kontynuować dalej działalności, to powinna wycenić posiadane w bilansie aktywa, po cenach sprzedaży netto jakie mogłaby uzyskać, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia. Uwzględnić trzeba przy tym również dotychczasowe odpisy amortyzacyjne i ewentualne odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Gdyby taka sytuacja wystąpiła podmiot gospodarczy powinien również utworzyć rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty związane z zaniechaniem działalności.

W punkcie szóstym należy podać informację o połączeniu spółek. Jeśli taka sytuacja nie wystąpiła, to ten punkt można pominąć. Jeśli wystąpiła, to oprócz podania tego faktu należy również podać w jakiej formie nastąpiło to połączenie, czy metodą pełną czy łączenia udziałów.

W punkcie siódmy, ostatnim należy omówić przyjęte zasady rachunkowości. O zasadach rachunkowości można poczytać tutaj → ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Oprócz stosowanych zasad rachunkowości należy też podać metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, wskazać np. według jakiego załącznika do ustawy o rachunkowości zostało sporządzone sprawozdanie, w jakim wariancie został sporządzony rachunek zysków i strat itp.

Dodatkowe informacje i objaśnienia

Druga część informacji dodatkowej jest końcowym elementem sprawozdania finansowego. Część ta jest bardziej rozbudowana i wymaga podania wielu dodatkowych wyjaśnień dotyczących przede wszystkim danych liczbowych wykazanych w bilansie i rachunku zysków i strat. Jednym z przykładów może być informacja uzupełniająca w zakresie posiadanych przez jednostkę środków trwałych. W bilansie wartość środków trwałych jest wykazana w wartości netto, a więc już po uwzględnieniu amortyzacji. W informacji dodatkowej powinny się znaleźć dane o wartości początkowej środków trwałych i ich umorzeniu, które są niezbędne do ustalenia ich wartości netto w podziale na grupy środków trwałych. Wymagane jest też podanie np. wartości zobowiązań długoterminowych według pozycji bilansu o pozostałym od dnia bilansowego, przewidywanym umową, okresie spłaty:

a) do 1 roku,

b) powyżej 1 roku do 3 lat,

c) powyżej 3 do 5 lat,

d) powyżej 5 lat;

Jeśli tworzone były jakieś odpisy aktualizujące środki trwałe, to również trzeba o tym napisać, podając przy tym ich wartość i przyczynę utworzenia. W tej części powinna się też znaleźć informacja o przeciętnym zatrudnieniu i wynagrodzeniach pracowników oraz o pożyczkach udzielonych członkom zarządu i rady nadzorczej. Zakres tych danych jest dość obszerny. Nie wszystkie oczywiście dotyczą każdej jednostki, ale te które występują w danym podmiocie powinny być zawarte w dodatkowych informacjach i wyjaśnieniach.

Ustawa o rachunkowości nie precyzuje w jakiej formie powinny być przedstawione powyższe dane. Każda jednostka może sama o tym zdecydować. Mogę mieć one formę;

  • opisową

  • tabelaryczną

  • tabelaryczno-opisową

Zakres zaprezentowanych danych, który powinien się znaleźć w informacji dodatkowej został przygotowany w oparciu o załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości, który przez dłuższy czas był jedynym obowiązującym wzorem do stosowania dla np. spółek handlowych. Po znowelizowaniu ustawy o rachunkowości wprowadzone zostały znaczne uproszczenia w zakresie danych jakie muszą się znaleźć w sprawozdaniu finansowym, w tym w informacji dodatkowej. Uproszczenia te mogą być stosowane m. in. przez jednostki, które spełniają określone przepisami limity w zakresie m. in. obrotów lub zatrudnienia. Jeśli jednostka „zmieści” się w określonych limitach, może zostać uznana za jednostkę mikro lub jednostkę małą i może skorzystać ze stosowania uproszczeń w sposobie prezentowania danych w sprawozdaniu.

Jednostki mikro sporządzają sprawozdanie w oparciu o załącznik nr 4. Zakres wymaganych w sprawozdaniu danych znajduje się tutaj → ZAKRES INFORMACJI WYKAZYWANYCH W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM DLA JEDNOSTEK MIKRO (ZAŁĄCZNIK NR 4)

W przypadku jednostek mikro informacja dodatkowa została ograniczona tylko do Informacji ogólnych, które w swej formie są podobne do wprowadzenia do sprawozdania finansowego według załącznika nr 1.

Według tego załącznika informacja dodatkowa jest podzielona, podobnie jak w załączniku nr 1, na dwie części. Część pierwsza to wprowadzenie do sprawozdania, a druga (końcowa) to dodatkowe informacje i objaśnienia. Druga część, w przeciwieństwie do tej zawartej w załączniku nr 1, składa się tylko z 18 punktów.

Oddzielne wzory sprawozdań mają:

Sprawozdanie finansowe fundacji i stowarzyszeń

Organizacje pozarządowe mają od niedawna dedykowany im wzór sprawozdania według załącznika nr 6. Pomimo tego, mogą też stosować wzór sprawozdania finansowego według załącznika nr 1. Informacja, według jakiego wzoru jest sporządzane sprawozdanie finansowe fundacji lub stowarzyszenia powinna być zawarta we wprowadzeniu do sprawozdania.

Post Author: Marta Nowacka

Wpisy Powiązane

}