Według Słownika języka polskiego PWN nazwa to wyraz albo połączenie wyrazowe oznaczające kogoś lub coś. W przypadku nazwy fundacji ten wyraz lub połączenie wyrazowe może mieć maksymalnie 2000 znaków. Wynika to z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 listopada 2014 r. w sprawieszczegółowego sposobu prowadzenia rejestrów wchodzących w skład Krajowego Rejestru Sądowego oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach. Ciekawostką może być załącznik nr 1 i nr 2 do tego rozporządzenia, zawierający tablice znaków pisarskich <załącznik nr 1> i wykaz ilości maksymalnej liczby znaków pisarskich w poszczególnych polach Krajowego Rejestru Sądowego <załącznik nr 2>. Tablica znaków pisarskich określa zestaw dopuszczalnych liter – nie jest możliwe np. wpisanie nazwy cyrylicą lub przy pomocy liter z alfabetu chińskiego. Z pełną treścią rozporządzenia można się zapoznać TUTAJ.
Ustalona ilość znaków – 2000 – to dość dużo. Raczej nie jest wskazane, aby nazwa fundacji była zbyt długa – może to powodować trudności w jej zapamiętaniu czy nawet wymówieniu (co może być kłopotliwe szczególnie przy okazji różnych akcji organizowanych przez fundację). Jeśli jednak założycielom fundacji zależy, aby nazwa składała się z kilku wyrazów, dobrym posunięciem będzie, już przy jej formułowaniu, przemyślenie skrótu nazwy, np. utworzonego z pierwszych liter wyrazów. W takiej sytuacji bardzo ważna będzie kolejność poszczególnych wyrazów w nazwie. Równie ważne jest wówczas zamieszczenie w statucie postanowienia o możliwości używania przez fundację nazwy skróconej.
Nazwa w ustawie o fundacjach
Co ciekawe, w ustawie o fundacjach nie znajdziemy żadnych zapisów dotyczących tego, jaka musi być nazwa fundacji. Nie ma też żadnych informacji, jaka nazwa fundacji jest niedopuszczalna. Ustawodawca nie zawarł żadnych wytycznych na ten temat. Ustawa wskazuje jedynie, że fundacja musi mieć nazwę (art. 5 ust. 1). Nazwę fundacji określa fundator w akcie fundacyjnym.
O tym, kim jest fundator i jaka jest jego rola w fundacji, można przeczytać TUTAJ – Fundator
Fakt, iż w ustawie o fundacjach nie ma żadnych zapisów, które zabraniałyby używania określonych wyrazów w nazwie fundacji, nie oznacza, że nazwa może być dowolna. Ograniczenia w określaniu nazwy fundacji mogą wynikać m.in. z przepisów Kodeksu cywilnego lub przepisów dotyczących ochrony znaków towarowych.
Z pewnością nie należy używać nazwy podmiotu już istniejącego, aby w ten sposób nie wprowadzać nikogo w błąd. Pomimo tej zasady prawo nie mówi o obowiązku sprawdzenia, czy nazwa, którą chcemy wybrać, już jest wykorzystywana przez inną fundację lub podmiot gospodarczy. Taki obowiązek nie leży ani po stronie fundatora, ani referendarza sądowego, który rozpatruje wniosek w KRS. Zasada ta dotyczy jednak tylko fundacji, która nie prowadzi działalności gospodarczej, a więc nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców KRS.
Firma fundacji
Zgodnie z Kodeksem cywilnym, art. 43(5) § 1 firmą osoby prawnej (czyli fundacji wpisanej do rejestru przedsiębiorców KRS) jest jej nazwa.
Jeśli fundacja wnioskuje o wpis do wspominanego rejestru, to referendarz sądowy ma obowiązek sprawdzić m.in.:
-
czy nie istnieje podmiot o takiej samej nazwie, działający na tym samym rynku;
-
czy nazwa fundacji nie wprowadza w błąd co do przedmiotu działalności i miejsca działalności;
-
czy nazwa zawiera słowo „fundacja”, które pozwala na identyfikację danej fundacji.
Konieczność sprawdzenia tych warunków wynika m.in. z art. 43(3) § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
§ 1 Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
§ 2 Firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia.
Słowo „fundacja”
Zapis dotyczący konieczności użycia w nazwie słowa „fundacja” dotyczy tylko fundacji, które stają się przedsiębiorcami (wówczas nazwa staje się firmą). Pozostałe fundacje, prowadzące jedynie działalność statutową, nie muszą spełniać tego warunku. Jeśli jednak w przyszłości będą chciały zarejestrować działalność gospodarczą, a ich nazwa nie zawiera słowa „fundacja”, będą zmuszone m.in. do zmiany statutu i dodania tego słowa. Wynika to z zapisów Kodeksu cywilnego. Z własnego doświadczenia wiem, że KRS rejestruje w rejestrze przedsiębiorców fundacje, które nie mają w nazwie określenia formy prawnej. Dobrze jednak stosować się do zapisów kodeksowych, aby uniknąć problemów, które mogą pojawić się w związku z wprowadzaniem innych podmiotów w w błąd.
Dobra osobiste
Innym ograniczeniem wynikającym z Kodeksu cywilnego jest konieczność sprostania wymogom ochrony dóbr osobistych.
W art. 23 Kodeksu cywilnego, wymienione są przykłady dóbr osobistych:
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Jak widać, do dóbr osobistych należy również nazwisko lub pseudonim. Z przepisu tego wynika zatem ograniczenie dotyczące możliwości zastosowania w nazwie fundacji czyjegoś nazwiska. Na szczęście Kodeks cywilny zezwala na użycie dobra osobistego w sytuacji uzyskania zgody danej osoby lub w przypadku osób zmarłych – jej małżonka lub dzieci. Nieco mniej ograniczeń dotyczy osób historycznych, których spadkobiercy nie żyją.
Znak towarowy
Pewne ograniczenia wiążą się ponadto z możliwością stosowania znaku towarowego. Zarejestrowany w Urzędzie Patentowym znak towarowy (przedstawiony w sposób słowny, graficzny lub słowno-graficzny) może być używany tylko przez przedsiębiorcę, który taki znak zarejestrował.
Rodzaje nazw fundacji
Nazwy organizacji mogą być tworzone w oparciu o różne kryteria. Kryteriami tymi mogą być:
-
cel powołania fundacji (Fundacja na rzecz Kreatywności, Fundacja Budowania Świadomości Ekonomicznej, Fundacja „Ratujmy Bobry”);
-
miejsce działania fundacji – określone miasto, województwo, kraj (Poznańska Fundacja, Dolnośląska Fundacja ART, Polska Fundacja „Dar serca”);
-
odbiorcy fundacji, na rzecz których fundacja chce działać (Fundacja Pomocy Osobom po Wypadkach Komunikacyjnych, Fundacja Wsparcia Chorych na Cukrzycę);
-
osoba fundatora lub patrona fundacji (Fundacja im. Króla Polski Kazimierza Wielkiego, Fundacja Marka Kamińskiego);
-
kryteria mieszane, będące połączeniem wcześniej wymienionych kryteriów (Ogólnopolska Fundacja „Nakarm Psa”, Mazowiecka Fundacja na rzecz Dzieci, Fundacja im. św. Franciszka „Pomóż Osobom Bezdomnym”, nazwy zawierające skróty, np. FAST Fundacja Aktywnych Staruszków w Tarnobrzegu).
